Voor de oplettende tuinier is het overduidelijk: Het aantal bijen is dit jaar schrikbarend laag. Sterker nog, nog nooit waren er zo weinig bijen. De reden: Massale sterfte van bijen. Niet in Nederland alleen, maar wereldwijd hebben bijen het moeilijk. I nhet midden van de winter wordt het stil in bijenkorven, en de bijen sterven massal. Complete volken overleven de winter niet. Er is zelfs sprake van dat afgelopen winter tot wel 30% van de bijenvolken in west europa de winter niet overleefd heeft.
Oorzaken van bijensterfte
Er zijn vele theorien die trachten de massale bijensterfte te verklaren. Helaas is er geen sluitend bewijs voor de ene of de andere. Duidelijk is dat midden in de winter diverse korven spontaan verlaten worden door de bijen. De eerste theorie was die van Varroa mijten. Deze mijten komen van nature op bijen voor, in kleine dichtheden. Echter, imkers vinden steeds vaker populaties waar extreme aantallen varroa mijten voorkomen. Daarop volgde de boosdoener: Mono cultuur. Door een gebrek aan variatie in het dieet van de bijen zouden de bijen verzwakken. De derde theorie is die van bepaalde bestrijdingsmiddelen. Die zouden de bijen via de verzamelde pollen langzaam ziek maken. In de winterverlaten de zieke bijen dan de korf, om te voorkomen dat ze andere bijen aansteken. Wat het ook is, alle genoemde theorien zijn redenen waarom bijen zwakker uit de winter komen dan nodig.
Rol van bijen
Nu kan je je afvragen: Waarom maken we ons zorgen. Genoeg insecten, toch? Ja en nee. Er zijn zeer veel verschillende insecten. Maar er zijn maar weinig insecten die zo efficient bloemen bevruchten als bijen dat kunnen. En als bloemen niet bevrucht worden, dan maken ze geen vruchten. Er zijn maar liefst 100 gewassen welke van bijen afhankelijk zijn voor hun bevruchting. In andere woorden: Zonder bijen wordt de landbouw een stuk minder efficient, en zullen voedselprijzen sterk stijgen. Er is zelfs sprake van een serieus risico op wereldwijde voedseltekorten als bijen daadwerkelijk niet meer op aarde voorkomen.
Wat te doen?
Hoewel het natuurlijk heel mooi zou zijn als iedereen een bijenvolk zou gaan houden in de achtertuin, is dat niet helemaal reeel. Echter, wat wel kan, is een herinrichting van de tuin. Biedt bijen een plek om te overwinteren en voort te planten dmv een ‘bijenhotel’. En geef bijen verschillende bloemen om van te drinken. Zo steun je lokaal de wilde en honingbijen. Geschikte planten voor een wild bloemen mengsel voor bijen en andere insecten zijn bv Dille (Anethum graveolens), Gele ganzebloem (Chrysanthemum segetum), Goudsbloem (Calendula officinalis), Korenbloem (Centaurea officinalis), Koriander (Coriandrum sativum), Boekweit (Fagopyrum esculentum), Klaproos (Papaver rhoeas), Muskuskaasjeskruid (Malva moschata), Slangenkruid (Echium vulgare), Gewoon duizendblad (Achillea millefolium), Vergeet-mij-nietje, klaver, klaprozen, hemelsleutel, muurpeper, bergamotplant, kattenkruid, herfstaster, blauwe knoop en zilverkaars
.